Aby inwestować w ETF-y, trzeba założyć rachunek maklerski. Inwestor z Polski do wyboru ma dwa typy rachunków: “zwykły” (standardowo opodatkowany) lub emerytalny (IKE lub IKZE). Rachunki emerytalne mogą być prowadzone wyłącznie przez polskie instytucje i dają dostęp do ETF-ów zarejestrowanych w Europie. Dzięki rachunkom emerytalnym można oszczędzać na podatkach oraz uniknąć rozliczeń podatkowych. Dlatego w pierwszej kolejności warto warto rozważyć rachunek maklerski w formie IKE i IKZE.
Ile warto mieć rachunków maklerskich?
Im większa liczba rachunków maklerskich, tym trudniej nimi zarządzać. Dlatego, dla prostoty, warto mieć ich jak najmniej. W pierwszej kolejności warto rozważyć rachunki emerytalne IKE i IKZE, które oferują korzyści podatkowe i można dzięki nim zapomnieć o rozliczeniach podatkowych. Dopiero w drugiej kolejności warto rozważyć rachunek “zwykły” (standardowo opodatkowany). Jeżeli inwestor posiada większe środki, warto korzystać ze wszystkich trzech typów:
- IKZE,
- IKE,
- rachunku zwykłego.
Dla jasności: są to ogólne stwierdzenia. Niektórzy inwestorzy mogą mieć inne preferencje i np. nie będą się decydować na rachunki emerytalne IKE/IKZE.
Powyższe rachunki służą do inwestowania “samodzielnego“, pozwalając na realizowanie dowolnej strategii. Można też rozważyć rachunek OIPE, nowy typ konta emerytalnego, który może być prowadzony w formie usługi zarządzania portfelami. Tu o realizowanych o strategiach decyduje dostawca (aktualnie na rynku dostępne są tylko strategie pasywne). Dużą zaletą takiego rozwiązania jest automatyzacja procesu inwestowania. Za tę wygodę trzeba jednak zapłacić i ocena “czy warto” jest bardzo indywidualna.
Aby poznać różne “kategorie” domów maklerskich, porównać jakie są ich zalety i wady oraz sprawdzić jakie rodzaje ETF-ów udostępniają, warto sięgnąć po wpis Jak wybrać dom maklerski do inwestowania w ETF.
Które domy maklerskie oferują ETF-y zagraniczne?
Rachunki IKE/IKZE mogą prowadzić jedynie instytucje polskie. Aktualnie jest ich 8. Większość oferuje oba typy rachunków. Wyjątkami są DM Millennium (tylko IKZE) oraz BM PKO BP i BM Santander (tylko IKE).
Wszystkie wymienione oferują ETF-y notowane na GPW. Jednak tylko kilka z nich umożliwia dodatkowo inwestowanie w ETF-y notowane na rynkach zagranicznych. Aktualnie są to:
- DM BOŚ (IKE i IKZE)
- BM mBank (IKE i IKZE) – oferuje dwa rachunki, które są prowadzone na nieco innych warunkach, ale główne opłaty są takie same:
- eMakler,
- mInwestor,
- BM Santander (tylko IKE),
- BM Alior Bank – w trakcie wdrażania oferty rynków zagranicznych w ramach IKE/IKZE.
Szczegółowa lista ETF-ów dostępna w poszczególnych domach maklerskich w ramach IKE/IKZE dostępna jest w Atlasie ETF. Do wyszukiwania ETF-ów u danego brokera służy Skaner ETF (filtr “Broker”).
Prowizje maklerskie
Stawka prowizji wynosi od 0,29% do 0,39% wartości transakcji kupna lub sprzedaży. Trzeba jednak pamiętać o minimalnych wartościach prowizji. Inwestując małe kwoty mogłoby się okazać, że faktycznie płacone prowizje są, relatywnie, całkiem wysokie. Przykładowo, przy kwocie inwestycji 100 EUR i minimalnej prowizji 4 EUR, rzeczywista stawka prowizji wyniosłaby 4% (4 EUR/100 EUR). Najniższe stawki prowizji mają mBank i DM BOŚ, ale w mBank minimalna prowizja jest przeciętnie nieco niższa (4 EUR).
Aby porównać efektywne stawki prowizji w zależności od kwot inwestycji, warto sięgnąć po Kalkulator kosztów transakcyjnych – porównywarka brokerów.
Koszty przewalutowania
Prowizje to nie jedyny koszt transakcyjny. Jeżeli wymiana walutowa dokonywana jest u brokera, trzeba uwzględnić też koszt przewalutowania. Przewalutowanie może odbywać się:
- automatycznie (wraz z zawarciem transakcji na giełdzie) – DM BOŚ, mBank, Santander,
- ręcznie (bez jednoczesnego zawarcia transakcji) – dostępne tylko w DM BOŚ (inwestor może wymienić PLN na inną walutę w dowolnym momencie, a następnie zawierać bezpośrednio transakcje w tej walucie).
Najczęściej spotykane jest przewalutowanie automatyczne. W mBank marża przy przewalutowaniu jest stała i wynosi 0,1%. W DM BOŚ i BM Santander zawarta jest w spreadzie i może się zmieniać wraz kursami walutowymi (spread dla EUR/PLN wynosi 1,6 gr, a dla USD/PLN – 1,35 gr). Przy czym, aby określić koszt dla jednej transakcji należy przyjąć połowę spreadu (bo spread obrazuje koszt zawarcia 2 transakcji – kupna i sprzedaży). Aktualnie dla EUR/PLN koszt jednej transakcji w DM BOŚ wynosi ok. 0,18% a w BM Santander 0,35%. A zatem w tym momencie najkorzystniej wypada pod tym względem mBank (0,1%).
W DM BOŚ, dodatkowo dostępna jest możliwość wymiany “ręcznej”, czyli bez zawierania transakcji na giełdzie. W tym wypadku obowiązują dwa koszty: spread oraz opłata za przewalutowanie (49 zł). Warto jednak wiedzieć, że w przypadku rachunków emerytalnych trzy przewalutowania w roku są zwolnione z tej opłaty. Technicznie taka wymiana polega na tym, że inwestor składa dyspozycję wymiany waluty z poziomu systemu transakcyjnego, a następnie dzwoni z biura makler z prośbą o potwierdzenie warunków transakcji.
Opłata za przechowywanie papierów wartościowych
Koszty transakcyjne to nie wszystko. Wybierając rachunek maklerski warto też uwzględnić opłatę za przechowywanie papierów wartościowych, czyli tzw. opłatę depozytową. U polskich brokerów potrafi ona być dość wysoka:
- BM Santander pobiera opłatę miesięcznie i zależy ona od waluty instrumentów. W skali roku wynosi ona ok. 0,12% (USD) lub 0,24% (EUR). Opłata nie jest pobierana tylko pod warunkiem, że obroty na rachunku są odpowiednio wysokie (szczegóły w tabeli poniżej);
- mBank pobiera opłatę co pół roku. W skali roku wynosi ona 0,15%. Próg jej obowiązywania to powyżej 10 tys. zł w instrumentach zagranicznych. Opłata może nie być pobrana, o ile inwestor osiągnie odpowiednio wysokie obroty na rachunku (szczegóły w tabeli poniżej);
- DM BOŚ aktualnie nie pobiera opłaty przy aktywach do 1 mln zł (powyżej 1 mln zł – 0,02%). Te warunki będą obowiązywać do 30.05.2025.
Notowania giełdowe
Przy składaniu zleceń mogą przydawać się notowania giełdowe na żywo, zwłaszcza w przypadku inwestowania aktywnego. Jednak w przypadku instrumentów z rynków zagranicznych żadna z tych instytucji nie oferuje ich bezpłatnie, a niektóre w ogóle. Inwestorzy mają do dyspozycji jedynie kurs odniesienia (kurs zamknięcia z poprzedniego dnia sesyjnego). Ale w przypadku inwestowania długoterminowego może to być wystarczające, aby skutecznie składać zlecenia z limitem ceny. W przypadku rachunku eMakler (mBank) są dostępne notowania na żywo z CBOE (Chicago Board Options Exchange – jeden z największych operatorów rynku akcji). Jednak te oferty odbiegają od ofert z rynków, na których zlecenia są składane, więc ich przydatność jest bardzo ograniczona.
Ranking brokerów – IKE/IKZE
Stawki prowizji u porównywanych brokerów są podobne. Jednak minimalne wartości prowizji w BM mBank i DM BOŚ (4-5 EUR) są zdecydowanie niższe niż w BM Santander (12 EUR). Santander ma też najwyższe koszty przewalutowania (0,4%*). Walutę najkorzystniej wymienia się w BM mBank, ale tu z kolei, inwestując na rynkach zagranicznych, trzeba ponosić opłatę za przechowywanie już od 10 000 PLN aktywów. W BM Santander taka opłata też występuje. Można jej uniknąć, o ile obroty na rachunku są odpowiednio wysokie lub wybierając DM BOŚ, gdzie takiej opłaty nie ma (do 1 mln zł aktywów).
Trzecie miejsce zajmuje BM Santander. Prowizje i koszty przewalutowania są wyższe niż u konkurencji. Opłata za przechowywanie instrumentów również występuje. Poza tym dostępny jest tu jedynie rachunek IKE.
Drugie miejsce zajmuje mBank. Oferuje najniższe prowizje oraz koszty przewalutowania, jednak przewaga nad DM BOŚ nie jest duża. Niestety w mBank występuje opłata za przechowywanie papierów wartościowych, której można uniknąć wybierając innego brokera.
Pierwsze miejsce zajmuje DM BOŚ. Stawka prowizji należy do najniższych. Co prawda, przeciętna minimalna wartość prowizji oraz koszt przewalutowania są nieco wyższe niż w mBank, jednak różnica jest niewielka. Za to w DM BOŚ nie trzeba się martwić o opłatę za przechowywanie papierów (przynajmniej do 30.05.2025).
⚠️ UWAGA! Jeżeli chcecie zacząć inwestować przez rachunek maklerski w DM BOŚ, zachęcamy do skorzystania z przewodników “Jak otworzyć rachunek w DM BOŚ” oraz “Jak kupić ETF w DM BOŚ”.
⚠️ UWAGA! Jeżeli chcecie otworzyć rachunek maklerski, lecz potrzebujecie wsparcia, zachęcamy do skorzystania z przewodników otwarcia rachunku maklerskiego, które krok po kroku prowadzą przez cały proces. Przewodniki są dostępne dla najbardziej popularnych brokerów.
Artur Wiśniewski
Stockbroker.pl
