ETF-y typu Accumulating są bardzo efektywne i inwestorzy najczęściej po nie sięgają. I słusznie, powinny być domyślnym wyborem. Jednak 1/3 rynku ETF to fundusze wypłacające dywidendy. One też mają swoje zastosowanie, zwłaszcza na etapie konsumpcji majątku. W tym materiale pokazujemy, kiedy warto z nich korzystać oraz ile ETF-ów, jakie, jak często i w jakiej wysokości wypłaca dywidendy.
Czy warto korzystać z ETF-ów Distributing?
Z punktu widzenia polityki wypłaty dywidendy ETF-y dzielą się na 2 rodzaje: Accumulating (akumulujące) i Distributing (wypłacające). Intuicja może podpowiadać, że lepsze są ETF-y wypłacające, upatrując w dywidendach dodatkowego zysku. Ale to nieprawda. ETF-y akumulujące są tak samo zyskowne, tylko tu inwestor osiąga korzyść inaczej – zamiast dostawać gotówkę do ręki, wartość jego jednostek jest zwiększana.
Biorąc pod uwagę podatki i prowizje ETF-y Accumulating są bardziej efektywne. Nie traci się na podatkach od dywidend i na prowizjach maklerskich przy ich reinwestowaniu. Z tego punktu widzenia, na etapie akumulacji majątku, ETF-y accumulating powinny być wyborem domyślnym.
Wydaje się, że ETF-y dystrybuujące mają bardziej naturalne zastosowanie na etapie konsumpcji majątku. Dla kogoś, kto chce żyć z kapitału, automatyczna wypłata dywidend może być zaletą. Nie trzeba poświęcać czasu na składanie zleceń oraz ponosić kosztów prowizji. To brzmi zachęcająco, ale niekoniecznie oznacza, że po zakończeniu fazy akumulacji warto sprzedać ETF-y Accumulating i kupić Distributing. W kalkulacji duże znaczenie ma typ konta:
- IKE/IKZE – jedynym kosztem zamiany będą prowizje maklerskie, spready i ewentualnie koszty przewalutowania. Jest to koszt w miarę niski – można go rozważyć, aby zyskać wygodę automatycznej wypłaty dywidend z ETF-ów Distributing i połączyć to z wypłatą w ratach z IKE/IKZE. Nie ma tu konieczności składania żadnych deklaracji podatkowych.
- Rachunek zwykły – oprócz kosztów transakcyjnych będzie trzeba zapłacić podatek. Łączny koszt może być bardzo wysoki, bo po wielu latach inwestowania podatek może być kwotowo gigantyczny (procentowo mniej niż 19% od całego kapitału – zależne to jest od takich czynników jak sposób rebalancingu, czy dopłaty). Trzeba też się liczyć z corocznym składaniem deklaracji podatkowych. Wydaje się, że wygoda automatycznej wypłaty dywidend nie jest tego warta. Zwłaszcza, jeżeli poziom tej wygody nie jest przesadnie wysoki (o czym więcej za chwilę). W tym wypadku prawdopodobnie lepiej zachować jednostki Accumulating i dokonywać samodzielnie sprzedaży części jednostek od czasu do czasu (np. co pół roku, co rok).
ETF-y Distributing mogą być wygodnym rozwiązaniem. Choć zamiana ETF-ów Accumulating na Distributing może mieć sens w ramach konta IKE/IKZE, to w przypadku rachunku zwykłego raczej nie. Wybór ETF-ów dystrybucyjnych przez rachunek zwykły może prędzej mieć sens, gdy ktoś inwestuje nowe środki.
Ile ETF-ów wypłaca dywidendy?
Na rynkach europejskich aktualnie notowanych 2442 ETF-ów akumulacyjnych – to 2/3 wszystkich ETF-ów notowanych w Europie. Wybór ETF-ów dystrybucyjnych jest mniejszy. W całej Europie jest ich 1224. Najkorzystniej jest kupować je przez rachunki emerytalne. Przez rachunku IKE/IKZE dostępne są aktualnie 224 ETF-y Distributing.
Jaka jest częstotliwość wypłat?
ETF-y wypłacają dywidendy z różną częstotliwością. Najwięcej funduszy wypłaca co pół roku (597) lub co kwartał (294). Część co rok (103) lub nieregularnie (co najmniej co rok – 216). Częstotliwość wypłat należy dostosować do swoich preferencji.
Który interwał wybrać? Z perspektywy osoby, która zamierza żyć z dywidend, im częstsze dywidendy tym lepiej. Ludzie mają najczęściej stałe wydatki miesięczne, czasem kwartalne. Jeżeli dywidendy wpływają z taką częstotliwością, pieniądze są na bieżąco wydawane i kapitał nie leży bezproduktywnie na rachunku.
Przy dywidendach rocznych lub półrocznych, tylko część kapitału zostanie od razu wykorzystana, a reszta będzie leżeć na rachunku, tracąc na wartości. Zresztą, jeżeli fundusz wypłaca dywidendy co pół roku lub rok, to jest na tyle rzadko, że inwestor mógłby równie dobrze rozważyć samodzielną sprzedaż jednostek Accumulating. Zwłaszcza, że że nie ma on wpływu na termin wypłaty dywidendy.
Najbardziej optymalna byłaby częstotliwość miesięczna. Jednak wybór ETF-ów wypłacających co miesiąc jest najmniejszy – jest ich raptem 38. Dla poszerzenia spektrum wyboru można rozważyć ETF-y wypłacające kwartalnie.
Częstotliwość wypłaty dywidend można sprawdzić w Skanerze ETF na atlasETF.pl. Należy wejść na atlasETF.pl, otworzyć “Skaner ETF” i wybrać filtr wyszukiwania “Częstotliwość dywidendy”.
Jakie ETF-y wypłacają dywidendy?
Najwięcej ETF-ów dystrybucyjnych jest na akcje i obligacje, co nie dziwi, bo to główne klasy aktywów (jest też trochę ETF-ów na nieruchomości). Wybór ETF-ów na oba aktywa przeważnie jest duży, bez względu na to interwał wypłat. Ale są wyjątki.
W przypadku wypłat miesięcznych, wybór ETF-ów akcyjnych jest bardzo mały. Te, które są dostępne mają krótką historię i małe aktywa, co może rodzić obawy o kontynuowanie ich działalności w długim terminie. Dominują obligacje, ale mimo tego trzeba się liczyć z tym, że będzie bujało. Nie tylko dlatego, że duża ich część to obligacje rynków wschodzących i obligacje korporacyjne podwyższonego ryzyka (High Yield). Przede wszystkim są to jednostki niezabezpieczone do polskiego złotego, więc kursy walutowe będą bardzo podnosić ich zmienność. Mocno bujać będzie nawet obligacjami skarbowymi.
Jaka jest wysokość dywidend?
O tym, jak duża dywidenda jest wypłacana przez fundusz mówi stopa dywidendy. Stopa dywidendy to suma dywidend za ostatnie 12 miesięcy podzielona przez wartość aktywów netto funduszu (NAV, Net Asset Value). Im wyższa stopa dywidendy, tym większa wartość dywidendy w stosunku do zainwestowanego kapitału. Wartości stopy dywidendy można sprawdzić na atlasETF.pl – są podane na stronie każdego funduszu w sekcji “Dane podstawowe”.
Stopa dywidendy zależy od tego, w jakie instrumenty inwestuje fundusz. Większa stopa dywidendy najczęściej oznacza większe ryzyko funduszu. Dla przykładu, poniżej zestawienie ETF-ów wypłacających dywidendy co miesiąc, dostępnych przez IKE/IKZE (stan na 13/12/2023). Jest ich niewiele – 7. Stopa dywidendy wynosi od 1,91% do 5,67%:
- iShares J.P. Morgan USD EM Bond EUR Hedged UCITS ETF (Dist) 5,67%
- iShares J.P. Morgan USD Emerging Markets Bond UCITS ETF (Dist) 5,47%
- Vanguard USD Emerging Markets Government Bond UCITS ETF Distributing 4,91%
- Vanguard EUR Corporate Bond UCITS ETF Distributing 2,80%
- Vanguard Global Aggregate Bond UCITS ETF EUR Hedged Distributing 2,39%
- Vanguard USD Treasury Bond UCITS ETF Distributing 2,19%
- Vanguard UK Gilt UCITS ETF Distributing 1,91%
Stopa dywidendy dla Vanguard Global Aggregate Bond UCITS ETF EUR Hedged Distributing wynosi 2,39%, co oznacza że z kapitału 1 mln zł, inwestor otrzyma 23 900 zł (brutto), czyli 1991 zł miesięcznie brutto (1613 zł netto). Ten ETF inwestuje w obligacje skarbowe i inne papiery o wysokim ratingu. One co do zasady mają niską zmienność, ale przykładowo ostatnie 3 lata (2020-23) były wyjątkowo trudne dla obligacji i maksymalne obsunięcie kapitału w EUR wyniosło ok. 19% (ok. 23% w PLN). Brak zabezpieczenia do PLN powoduje, że nawet w dobrym dla obligacji okresie, ich zmienność może być wysoka (z powodu walut).
Chcąc zwiększyć poziom wypłat można wybrać np. iShares J.P. Morgan USD EM Bond EUR Hedged UCITS ETF (Dist) ze stopą dywidendy 5,67%. Przy kapitale 1 mln zł inwestor otrzyma 56 700 zł brutto rocznie, czyli 4 725 zł brutto miesięcznie (3 827 zł netto). Większe wypłaty są możliwe, bo ten ETF inwestuje w obligacje rynków wschodzących (np. Kuwejt, Urugwaj, Argentyna, Katar, Peru), które płacą wyższe odsetki. Trzeba się jednak liczyć z tym, że ryzyko takich obligacji może być większe. Zmienność obligacji rynków wschodzących i High-Yield jest często porównywalna z akcjami.
Trzeba podkreślić, że dobieranie funduszu kierując się stopą dywidendy może sprowadzić inwestora na manowce. Pokusa sięgania po fundusze z wyższą stopą dywidendy może doprowadzić do stworzenia portfela zbyt ryzykownego. Tok myślenia powinien być odwrotny. Lepiej wybierać fundusze kierując się poziomem ryzyka i akceptowaną zmiennością, a stopa dywidendy powinna być pochodną tego wyboru.
Jeżeli przyjąć, że stopa dywidendy jest jedynie pochodną wyboru funduszu o odpowiednim ryzyku, wysokość otrzymywanych dywidend będzie zależeć od wielkości kapitału. Jeżeli inwestor ma mały kapitał, przychody z dywidend mogą nie zaspokajać jego potrzeb. W praktyce, ETF-y dystrybucyjne mogą się sprawdzić tylko w niektórych przypadkach: gdy inwestor ma odpowiednio duży kapitał lub gdy przychody z dywidend traktuje tylko jako dodatek.
Rozliczenie podatkowe dywidend
Korzystając z ETF-ów dystrybucyjnych przez rachunki IKE/IKZE zysków się nie rozlicza, co jest dużą wygodą. Inwestując przez rachunek zwykły, po każdym roku, w którym inwestor otrzymał dywidendę zagraniczną, będzie musiał ten przychód rozliczyć, składając odpowiednią deklarację podatkową. Aby sprawdzić, jak wygląda rozliczanie podatków, warto sięgnąć po artykuł “ETF – jak rozliczać podatki?”.
Artur Wiśniewski
Stockbroker.pl