30 sierpnia na GPW zadebiutował HANetf The Royal Mint Responsibly Sourced Physical Gold ETC. To pierwszy ETC na złoto notowany na Warszawskiej Giełdzie. Polscy inwestorzy mieli do tej pory możliwość inwestowania w takie instrumenty na rynkach zagranicznych, ale dostęp do nich był ograniczony. Wielu polskich brokerów nie udostępnia rynków zagranicznych. Dzięki wprowadzeniu tego ETC na GPW praktycznie każdy inwestor może dodać złoto do portfela w łatwy i tani sposób.
Wiele osób ma obiekcje przeciwko inwestowaniu w złoto w ogóle. Są też osoby, które zastanawiają się, czy nowy ETC na GPW jest dobrym wyborem. Postanowiliśmy zebrać Wasze pytania i zadać je Andre Voinea z HANetf, który odpowiada rozwój oferty w Polsce.
Nazwa ETC od HANetf jest dość długa, więc w tekście dla uproszczenia stosujemy skrót RMAU, bo pod tym tickerem jest on notowany na większości rynków (chociaż na GPW akurat nie).
Witaj Andre, gratuluję wprowadzenia RMAU na Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie. To świetna wiadomość dla polskich inwestorów i naszego rynku ETF. Wiele osób nie zna jeszcze HANetf. Czy mógłbyś powiedzieć nam kilka słów o Was i czym się zajmujecie?
Dziękuję, jesteśmy podekscytowani i dumni, że nasz ETC na fizyczne złoto (RMAU) jest teraz dostępny na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Dla tych, którzy nas nie znają, HANetf jest dostawcą funduszy ETF, a także giełdowych instrumentów na towary czy kryptowaluty (ETC, ETN). Produkty te dają inwestorom dostęp do szerokiej gamy strategii inwestycyjnych.
Na przykład, mamy różne instrumenty akcyjne, które dają inwestorom ekspozycję na obszary takie jak technologia, inwestowanie w kosmos, kopalnie uranu czy przemysł obronny. Specjalnością HANetf jest koncentrowanie się na innowacjach i nowych pomysłach na produkty, które wcześniej nie istniały.
W ramach naszej ekspansji w Polsce zdecydowaliśmy się wprowadzić RMAU na giełdę jako pierwszy produkt. Powiedziano nam, że polscy inwestorzy są bardzo zainteresowani złotem jako inwestycją, więc chcieliśmy dać im nowy i skuteczny sposób inwestowania w złoto.
Wiele osób ma wątpliwości, czy warto inwestować w złoto. Przykładem portfela zawierającego złoto jest “All-Weather” słynnego Raya Dalio. Z drugiej strony jest Warren Buffet, który uważa, że złoto to zły pomysł. Kto Twoim zdaniem jest mądrzejszy? Wydaje się, że Buffett ma lepsze wyniki, więc może to argument za pominięciem złota w portfelu?
Złoto to nie tylko zwroty, ale także zarządzanie ryzykiem i poprawa zwrotów z portfela skorygowanych o ryzyko. Jest to pierwiastek chemiczny, jest praktycznie niezniszczalny, prawie nie reaguje z innymi substancjami chemicznymi, a na Ziemi występuje w ograniczonej ilości. Te aspekty sprawiły, że złoto stało się aktywem, które ludzie na całym świecie wykorzystywali jako środek przechowywania wartości od tysięcy lat.
Firmy mogą zbankrutować, rządy mogą nie wypłacać, a waluty mogą się dewaluować. Złoto natomiast wykazało bardzo dużą zdolność do zachowania wartości w czasie i jest powszechnie akceptowane. Dlatego badania wykazały, że zainwestowanie części majątku w złoto, jako bezpieczną przystań w trudnych czasach, może zapewnić ochronę i poprawić profil ryzyka i zwrotu z portfela.
Złoto często miało ujemną korelację z akcjami podczas negatywnych wydarzeń finansowych, takich jak kryzys finansowy w 2008 r., dlatego może stanowić zabezpieczenie w czasie wydarzeń kryzysowych.
Jak więc widzisz, moim zdaniem temat nie jest czarno-biały. Ponadto w Europie inwestorzy inwestują dziesiątki miliardów euro w ETC na złoto. Trudno mi uwierzyć, że wszyscy ci inwestorzy się mylą.
Z perspektywy historycznej złoto jest mniej opłacalne niż akcje, ale nadal jest zmienne. Czy zgodziłbyś się ze stwierdzeniem, że złoto służy raczej do krótkoterminowych spekulacji niż do długoterminowych inwestycji?
Jak skomentowałem wcześniej, cena złota w przeszłości charakteryzowała się silnym wzrostem cen podczas kryzysu finansowego i podobnych ekstremalnych wydarzeń makro lub geopolitycznych. Pod tym względem złoto ma zazwyczaj krótkie impulsy i szczególnie dobre wyniki. Ale czy myślisz, że jesteś w stanie przewidzieć takie momenty? To tak samo jak z akcjami. Jeśli uważasz, że potrafisz stosować timing rynkowy, inwestycje krótkoterminowe mogą okazać się skuteczne.
Rzeczywistość jednak raz po raz pokazała, że większość inwestorów nie jest w stanie wyczuć rynku w odpowiednim czasie. Ryzykujesz więc, że przegapisz dokładnie te momenty dobrych wyników. Jeśli chcesz skorzystać z potencjału złota jako bezpiecznej przystani w złych czasach, najskuteczniejszym sposobem wydaje się inwestowanie w dłuższej perspektywie. Oczywiście każdy inwestor ma swoją własną sytuację, dlatego należy zawsze wziąć ją pod uwagę wcześniej, a najlepiej skonsultować się ze specjalistą finansowym.
Ktoś powiedział, że „kupowanie ETC to jak poślubienie kobiety na odległość i przekonanie, że masz żonę, chociaż nigdy nie widziałeś jej twarzą w twarz”. Czy zgodziłbyś się z tym stwierdzeniem?
Nie do końca, chociaż rozumiem, co masz na myśli. Ludzie są sceptyczni, ponieważ nie „trzymają złota w swoich rękach”, ale muszą nam zaufać, że złoto naprawdę znajduje się w skarbcu. Aby zapewnić ludziom komfort, nasz ETC na złoto oferuje kilka cech.
Po pierwsze, możesz wymienić swoją inwestycję w ETC na fizyczne złoto. Jeśli wybierzesz tę opcję, wyślemy Ci złote monety lub sztabki równe kwocie zainwestowanej w nasze ETC. Więc jeśli chcesz rzeczywiście zobaczyć się z żoną, zawsze możesz to zrobić 😉.
Po drugie, udostępniamy również listę wszystkich sztabek złota, które trzymamy w naszym skarbcu. Publikujemy tę listę na naszej stronie internetowej i można ją pobrać.
Po trzecie, lista o której wspomniałem, jest również weryfikowana przez niezależną stronę trzecią. Nie musisz więc ufać tylko naszym słowom, ale możesz polegać na tej weryfikacji, która odbywa się dwa razy w roku.
RMAU jest obecnie notowany na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. To świetna wiadomość dla polskich inwestorów. Dla wielu z nich jest to jedyna możliwość zakupu ETC za złoto. Ale niektórzy mogą kupić RMAU na rynkach zagranicznych, gdzie jest on notowany. Jaki jest powód, aby inwestować w RMAU na GPW, skoro na innych rynkach byłby prawdopodobnie bardziej płynny?
Inwestorzy mają trzy zalety.
Po pierwsze, nie wszyscy brokerzy w Polsce oferują dostęp do rynków zagranicznych, na których można handlować naszym ETC. Dlatego notując na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie (GPW), oferujemy teraz dostęp do ETC wszystkim polskim inwestorom za pośrednictwem wszystkich brokerów.
Po drugiej, lokalny depozytariusz. Kiedy inwestujesz na GPW, Twoja inwestycja jest przechowywana w lokalnym depozycie bez dodatkowych opłat dla inwestorów krajowych. Natomiast handel ETC na rynku zagranicznym wiąże się z reguły z dodatkowymi opłatami dla polskich inwestorów.
Po trzecie, koszt walutowy. Handlując na GPW, inwestujesz bezpośrednio w złotych. Natomiast na walutach obcych m.in. w Niemczech złote inwestora należy najpierw zamienić na euro. Chociaż dokładne opłaty będą się różnić w zależności od brokera, prawdopodobne jest, że dodatkowa konwersja walutowa będzie wiązać się z dodatkowymi opłatami.
RMAU jest pierwszym ETC na GPW, jednak nie jest to pierwszy ETC na rynku. Dostępnych jest około 30 takich produktów na złoto. Średni TER na rynku wynosi około 0,15%, ale RMAU pobiera opłatę w wysokości 0,25%, która jest powyżej średniej. Jakie argumenty stoją za tym, aby ponosić wyższą opłatę?
W rzeczywistości RMAU jest opłacalne. Na rynku dostępnych jest wiele ETC na złoto ze znacznie wyższymi opłatami. Na przykład Xetra Gold, zarządzająca aktywami o wartości ponad 11 miliardów dolarów, pobiera roczne opłaty w wysokości 0,36%. Oficjalny TER wynosi 0%, ale pobierana jest dodatkowa opłata za przechowywanie w wysokości 0,36%, którą pobierają od inwestorów. Wielu o tym nie wie, więc musisz przeczytać drobny druczek. Inny przykład to ZKB, który ma TER na poziomie 0,40% i WisdomTree Physical Gold na poziomie 0,39%, oba mają kilka miliardów aktywów. Zatem RMAU jest rzeczywiście opłacalne.
Co więcej, RMAU oferuje pewne dedykowane korzyści, których inne nie oferują.
Po pierwsze, dostawa fizyczna. RMAU jest jednym z niewielu ETC, które oferują ten mechanizm. Możesz otrzymać swoją inwestycję w postaci złotych monet i sztabek.
Po drugie, depozyt poza systemem bankowym. Nasze złoto jest przechowywane w skarbcu Mennicy Królewskiej, która jest częścią Ministerstwa Finansów Wielkiej Brytanii i jest zabezpieczana przez rząd. Oznacza to, że jeśli nadejdzie kryzys finansowy i użyjesz złota jako bezpiecznej przystani, nie będziesz miał bezpośredniego kontaktu z systemem finansowym. W przeciwieństwie do tego, większość innych spółek zajmujących się złotem ETC przechowuje swoje złoto w bankach takich jak JP Morgan lub HSBC, które stanowią część systemu finansowego i są potencjalnie zagrożone w czasie kryzysu finansowego.
Po trzecie, RMAU oferuje unikalny, zrównoważony mechanizm pozwalający obniżyć ślad węglowy naszego złota. Prawie 40% naszych sztabek złota zostało wyprodukowanych ze złota pochodzącego z recyklingu. Jesteśmy jedyną firmą ETC w Europie, która to oferuje.
Xetra gold rzeczywiście pobiera 0,36% opłaty powierniczej, ale opłata ta nie jest nakładana bezpośrednio na inwestorów, ale na domy maklerskie. Te mogą przenosic tę opłatę na klientów lub nie. Popularni brokerzy, dostępni dla polskich inwestorów, raczej tego nie robią, co oznacza, że w praktyce inwestowanie w Xera Gold oznacza brak kosztów zarządzania/przechowywania.
Prawdą jest, że ostatecznie to broker decyduje, czy pobierze opłatę, czy nie. Faktem jest jednak, że produkt pobiera opłatę i ktoś musi ją uiścić. Nawet jeśli nie są to inwestorzy końcowi, moim zdaniem promowanie takiego produktu jako “darmowego” byłoby nieuzasadnione. Być może pewnego dnia broker zdecyduje się przenieść opłatę na inwestora końcowego, a wtedy produkt nagle przestanie być darmowy. Myślę, że inwestorzy powinni być tego świadomi.
Stopa zwrotu ETC na złoto niekoniecznie jest równa stopie zwrotu złota pomniejszonej o koszty zarządzania (TER). Zwrot z ETC jest często niższy niż różnica między zwrotem ze złota a TER. Co jeszcze oprócz TER może wpływać na zwrot z ETC?
Pytanie brzmi, gdzie sprawdzasz te zwroty – publiczne bazy danych mogą zawierać błędy. Jeśli zmierzysz zwrot z ETC w 100% zabezpieczonego złotem fizycznym, takiego jak RMAU, w USD, wówczas zwrot z ETC będzie dokładnie taki, czyli zwrot ze złota minus TER. W ETC nie ma żadnych innych kosztów. Jeżeli cena ETC nie jest równa cenie złota, inwestor może poprosić o dostawę ETC w złocie zamiast w gotówce. Zatem ten mechanizm zapewnia, że cena ETC zawsze pozostaje zgodna z ceną złota.
Jednak, dla inwestora końcowego w realnym świecie istnieją dodatkowe koszty, które zostaną pobrane przez jego brokera w celu zrealizowania transakcji. Do tego dochodzą koszty walutowe. Przykładowo dla polskiego inwestora całkowity zwrot z jego inwestycji będzie wyglądał mniej więcej tak:
stopa zwrotu = (zwrot złota) - (TER) - (prowizja brokerska za kupno/sprzedaż RMAU) - (spread) +/- USD/PLN
Spread jest pobierany przez animatora rynku (różnica między ofertami kupna i sprzedaży).
Przyjrzyjmy się temu wszystkiemu.
Po pierwsze, prowizja brokera: będzie to zależeć od brokera, z którego korzystasz, on zadecyduje, ile będzie Cię kosztować wykonanie transakcji.
Po drugie, spread: jest to cena, jaką animator rynku pobiera za obrót RMAU na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Choć cena ta może ulegać niewielkim wahaniom w zależności od sytuacji rynkowej, animator rynku zazwyczaj stara się utrzymać ją na stałym poziomie, aby zapewnić inwestorom stałą cenę wykonania. Nasz zespół ds. rynków kapitałowych jest w stałym kontakcie z animatorami rynku i monitoruje ceny, aby mieć pewność, że nie występują żadne problemy. Korzystamy z Santander jako animatora rynku na GPW. Są doświadczonym animatorem rynku i zapewniają stabilne ceny, odkąd RMAU jest na GPW.
Po trzecie, efekty. Cena złota podawana jest zazwyczaj w USD, zatem cenę RMAU mierzy się również w USD. Zatem, aby polski inwestor mógł obliczyć swój zwrot w złotych, należy wziąć pod uwagę zmiany ceny złotego w stosunku do dolara amerykańskiego w okresie inwestycji. Może to być pozytywne lub negatywne.
RMAU, podobnie jak inne ETC, jest w 100% zabezpieczony fizycznym złotem. Jak inwestorzy mogą być tego pewni? Czy inwestorzy mogą wymieniać ETC na sztabki złota? Jeśli tak, na jakich warunkach jest to możliwe?
Tak, inwestycję w ETC można wymienić na fizyczne złoto. Jeśli wybierzesz tę opcję, musisz wypełnić formularz, w którym określisz szczegóły, takie jak kwota inwestycji, którą chcesz otrzymać jako złoto, miejsce, do którego chcesz by je dostarczyć oraz swoje dane osobowe, abyśmy mogli przeprowadzić niezbędne kontrole prawne. Po pomyślnym zakończeniu wszystkich kontroli wysyłamy złoto za pośrednictwem ubezpieczonego kuriera. Oferujemy wykup w kilku rozmiarach monet i małych sztabek produkowanych przez Mennicę Królewską. W zależności od wyboru sztabek złota lub monet naliczana jest opłata za konwersję.
Ta opłata za konwersję waha się od 3 do 7% w przybliżeniu, w zależności od rodzaju wybranego produktu, np. moneta Britannia lub sztabka złota o masie 1 uncji będą miały różne koszty produkcji, a tym samym różne opłaty. Gdyby inwestor kupił te monety lub sztabki bezpośrednio od Mennicy Królewskiej, również zapłaciłby te opłaty. Nie jest to więc coś, co pobieramy dodatkowo w ramach ETC, jest to po prostu koszt wytworzenia fizycznego złota. Wreszcie, istnieje również opłata administracyjna w wysokości do 600 euro, abyśmy mogli ukończyć wymagane kontrole tożsamości i regulacyjne. Pełne szczegóły są dostępne dla inwestorów na żądanie, wystarczy wysłać e-mail na nasz adres informacyjny.
Dla inwestorów, którzy nie chcą dokonywać wymiany, ale nadal chcą sprawdzić, czy faktycznie mamy 100% wymaganego złota w skarbcu, oferujemy następujące możliwości. Po pierwsze, lista wszystkich sztabek złota, które przechowujemy w naszym skarbcu, jest publikowana na naszej stronie internetowej, skąd można ją pobrać. Lista jest aktualizowana za każdym razem, gdy zmienia się ilość złota. Po drugie, lista, o której wspomniałem, jest również weryfikowana przez niezależną stronę trzecią. Nie musisz więc ufać tylko naszemu słowu, że dane są poprawne, ale możesz polegać na tej weryfikacji, która odbywa się dwa razy w roku. Ten niezależny dostawca zlicza wszystkie sztabki i sprawdza ich charakterystykę. Raport ten jest również publikowany na naszej stronie internetowej.
Czy mógłbyś wyjaśnić, jak działa mechanizm tworzenia/wykupu w przypadku ETC na złocie? Jest to proste na przykład w przypadku akcji, ponieważ można je kupować/sprzedawać w czasie rzeczywistym. Ale kiedy tworzy się nowa jednostka ETC na złoto, czy jest ona zabezpieczona fizycznym metalem od pierwszej sekundy?
Tak, ETC jest zawsze w pełni zabezpieczony złotem od pierwszej sekundy. Podam przykład, aby to zilustrować.
Inwestor kupuje RMAU o wartości 10 tysięcy złotych za pośrednictwem swojego brokera. Następnie broker udaje się na GPW i kupuje tam RMAU o wartości 10 tys. zł. Nasz animator rynku na GPW (Santander) musi następnie dostarczyć brokerowi jednostki RMAU w zamian za 10 tys. zł. Następnie animator rynku przychodzi do HANetf i prosi nas o przekazanie mu nowych jednostek w RMAU w celu przekazania ich brokerowi. To jest teraz punkt krytyczny. Zanim HANetf przekaże jednostki w RMAU animatorowi rynku, prosimy o przesłanie nam fizycznego złota o wartości 10 tys. zł do naszego skarbca. Dopiero po otrzymaniu potwierdzenia od naszego administratora, że złoto zostało nam dostarczone, przekażemy nowe jednostki w RMAU animatorowi rynku.
Jak więc widać, w obiegu nie mogą znajdować się żadne jednostki RMAU, jeśli złoto nie zostało nam wcześniej dostarczone. Oznacza to, że wszystkie jednostki RMAU są zawsze w 100% zabezpieczone fizycznym złotem od pierwszej sekundy.
Sztabki złota RMAU są przechowywane w depozycie Royal Mint. 1000-letnia historia może sprawić, że poczujemy się bezpiecznie. Ale inne instytucje depozytowe również wydają się godne zaufania, często są to duże banki inwestycyjne. Na czym miałaby polegać przewaga Royal Mint nad innymi instytucjami depozytowymi?
Tak jak mówisz, Mennica Królewska ma ponad 1000-letnią historię. Przetrwała wojny, pandemie i różne kryzysy finansowe. Mennica Królewska jest częścią Ministerstwa Skarbu Jego Królewskiej Mości i dlatego można powiedzieć, że jest zabezpieczana przez rząd Wielkiej Brytanii. Rząd, taki jak brytyjski, zapewnia jeden z najniższych poziomów ryzyka dostępnych na rynkach finansowych. W przeciwieństwie do tego, banki inwestycyjne są narażone na ryzyko gospodarcze, a niektóre z nich pojawiały się i znikały z biegiem czasu.
Pamiętasz Lehman Brothers? Albo Bear Stearns? Jak wspomniałem wcześniej, złoto jest aktywem typu “safe haven”. A kryzys finansowy jest dokładnie takim scenariuszem, przed którym inwestor może chcieć się zabezpieczyć, inwestując w złoto. Co więc jest lepsze, trzymanie złota w Mennicy Królewskiej czy w banku inwestycyjnym?
Przepisy dotyczące UCITS nie pozwalają funduszom ETF na inwestowanie w metale szlachetne, dlatego złoto w Europie jest zasadniczo dostępne przez ETC, który ma konstrukcję podobną do obligacji. Oznacza to, że inwestor ponosi ryzyko strony trzeciej (sztabki złota przechowywane są w instytucji depozytowej). Ale europejscy inwestorzy mogą również kupować na przykład fundusze ETF zarejestrowane w Kanadzie lub Szwajcarii, gdzie fundusze ETF mogą bezpośrednio inwestować w złoto. Czy można powiedzieć, że te instrumenty są bezpieczniejsze niż ETC?
Masz rację, że zgodnie z unijną dyrektywą w sprawie UCITS nie jest możliwe utworzenie funduszu ETF na złoto. Dlatego 20 lat temu nasi założyciele stworzyli zabezpieczoną złotem fizycznym strukturę ETC. W praktyce zapewnia ona inwestorom identyczną ekspozycję na złoto i równie niskie ryzyko jak struktura ETF. Wspomniane szwajcarskie i kanadyjskie fundusze ETF również muszą przechowywać złoto w skarbcu u strony trzeciej, dokładnie tak jak my. Jeśli więc kanadyjski fundusz ETF korzysta z HSBC lub JP Morgan do przechowywania swojego złota, a my korzystamy z Mennicy Królewskiej, twierdzę, że nasz ETC faktycznie zapewnia wyższą ochronę, jak wyjaśniłem w odpowiedzi na poprzednie pytanie. Dlatego inwestorzy nie powinni oceniać produktu po nazwie, niezależnie od tego, czy nazywa się on ETF, czy ETC. Naprawdę musisz przyjrzeć się szczegółom produktu, aby zrozumieć jego zalety.
RMAU pochodzi z odpowiedzialnego źródła i szczyci się tym, że opiera się na sztabkach złota pochodzących z recyklingu. Wydaje się jednak, że nie ma problemu z odpadami złota. Jeśli ludzie nie potrzebują już złota, to raczej nie wyrzucają go do śmieci, a recykling wydaje się powszechną praktyką. Jaka jest zatem różnica między RMAU a innymi ETC na złoto – czy wasi konkurenci są nieodpowiedzialni w tym temacie, skąd biorą sztabki złota? Czy jest coś złego w kupowaniu złota na rynku pierwotnym?
Tradycyjne ETC na złoto pozyskują złoto na rynku pierwotnym, większość z nich pozyskuje je od London Bullion Market Association (LBMA). Stowarzyszenie to zrzesza 150 członków z całej branży złota i zapewnia dzienną cenę referencyjną fizycznego złota. Większość złota na tym rynku pochodzi ze złota nowo wydobytego. Problem z wydobyciem złota z punktu widzenia zrównoważonego rozwoju polega na tym, że powoduje emisję dwutlenku węgla, a miejsca wydobycia mają duży wpływ na lokalne środowisko i ludzi, którzy tam mieszkają. Wykorzystując sztabki złota pochodzące z recyklingu, pomagamy zmniejszyć popyt na nowo wydobyte złoto, co ma dwa pozytywne skutki: po pierwsze, ślad węglowy sztabki złota zmniejsza się o około 94% lub więcej. Po drugie, wspieramy gospodarkę o obiegu zamkniętym i unikamy wpływu nowych kopalń na środowisko.
Artur Wiśniewski
Stockbroker.pl
