Portfel ETF

10 klasycznych portfeli pasywnych

02.04.2024
8 min.

Mówi się, że ojcem inwestowania pasywnego był John C. Bogle, który stworzył pierwszy fundusz indeksowy na S&P500 w roku 1976. Istnieją różne koncepcje tego czym jest inwestowanie pasywne oraz z jakich elementów powinien składać się pasywny portfel. Ale, generalnie, im mniej elementów w portfelu, tym większa prostota, wygoda i mniejsze koszty, ale też i mniejsza elastyczność. Z kolei im więcej elementów, tym większa elastyczność, ale większe koszty i poziom komplikacji (oraz więcej okazji dla inwestora, aby zboczyć z obranej drogi).

Poniżej 10 klasycznych portfeli, opisanych w oparciu o symulacje przeprowadzone przy pomocy oprogramowania System Trader. To przykłady, które mogą być źródłem inspiracji przy budowie własnego portfela. Różnią się udziałem poszczególnych klas aktywów oraz liczbą instrumentów. Pod koniec wpisu znajduje się podsumowanie wraz z wynikami wszystkich strategii.

⚠️ UWAGA! ETF-y to świetne narzędzia do inwestowania. Jednak inwestowanie zawsze wiąże się z ryzykiem. To oznacza, że można stracić część, a nawet całość zainwestowanego kapitału. Mark Twain mawiał, że historia się nie powtarza, ale się rymuje. Należy jednak pamiętać, że przeszłe wyniki nie są gwarancją na przyszłość. Atlas ETF nie ponosi odpowiedzialności za Twoje decyzje inwestycyjne.

AKCJE

Globalne akcje

Akcje to podstawowa klasa aktywów, z której budowane są portfele. Portfel “Globalne akcje” zachwyca swoją prostotą. Składa się z zaledwie jednego instrumentu, który daje ekspozycję na światowy rynek akcji. Ekspozycję na cały świat oferują indeksy takie jak MSCI ACWI czy FTSE All-World. Są one naśladowane przez ETF-y kilku dostawców.

Jako że instrument jest tylko jeden, rebalancingu się nie wykonuje. Proporcje między różnymi rynkami zmieniają się automatycznie (np. udział rynków rozwiniętych i wschodzących). To zapewnia maksymalną prostotę i minimalne koszty (rebalancing nie generuje po stronie inwestora kosztów podatkowych ani transakcyjnych).

Globalne akcje to jednak portfel o bardzo wysokim poziomie ryzyka (w sensie zmienności). Aby lepiej znosić zmienność, warto rozważyć solidną poduszkę bezpieczeństwa. Może ona być oparta np. o lokaty terminowe, konto oszczędnościowe czy detaliczne obligacje skarbowe indeksowane inflacją.

⚠️ UWAGA! Aby przyjrzeć się portfelowi akcji globalnych bardziej szczegółowo, warto sięgnąć po wpis Jak uzyskać globalną dywersyfikację przy pomocy jednego ETF’a?

AKCJE + OBLIGACJE

Globalne akcje i obligacje w jednym ETF-ie multi-asset

Globalne akcje to portfel genialny w swojej prostocie, lecz niezwykle zmienny. Aby obniżyć ryzyko, można skorzystać z ETF-u typu multi-asset, który inwestuje jednocześnie w (globalne) akcje i obligacje. Część obligacyjna składa się z obligacji o stałym oprocentowaniu.

Modelowo, im więcej obligacji w portfelu, tym mniejsze ryzyko (zmienność). Przy czym, z punktu widzenia inwestora, którego walutą bazową jest polski złoty, portfele z większościowym udziałem obligacji niekoniecznie będą mniej zmienne. Przyczyną jest ryzyko walutowe, które powoduje, że zmienność obligacji, w przeliczeniu na PLN, jest prawie tak duża jak zmienność cen akcji.

 

⚠️ UWAGA! Aby przyjrzeć się portfelowi multi-asset bardziej szczegółowo, warto sięgnąć po wpis Multi-asset ETF – portfel akcji i obligacji w jednym.

Couch Potato (Scott Burns)

Zaletą portfela opartego o jeden ETF jest minimalizm. W razie chęci dokonania zmian w części akcyjnej lub obligacyjnej można sięgnąć po dwa osobne ETF-y na akcje i obligacje. Powodem takiego rozdzielenia może być np. chęć sięgnięcia po obligacje bez ryzyka walutowego (np. ETF na TBSP) lub o innym profilu wypłaty odsetek (np. obligacje indeksowane inflacją).

Przykładem takiego portfela jest Couch Potato, którego autorem jest Scott Burns. Część akcyjna jest skoncentrowana na USA, a w części obligacyjnej, zamiast obligacji o stałym oprocentowaniu, są amerykańskie obligacje indeksowane inflacją. Tu akurat udział akcji i obligacji jest równy, ale proporcje można dobrać indywidualnie według własnej tolerancji ryzyka.

Wysoką elastyczność trzeba jednak okupić mniejszą prostotą – dwa osobne instrumenty wiążą się z koniecznością wykonywania rebalancingu, który wymaga aktywności inwestora i może generować koszty.

⚠️ UWAGA! Aby przyjrzeć się portfelowi Couch Potato bardziej szczegółowo, warto sięgnąć po wpis Couch Potato – portfel dla leniwych.

Eliminated Fat Tails (Larry Swedroe)

Portfel akcji i obligacji można bardziej rozbudować. Przykładem jest “Eliminated Fat Tails” (wyeliminowane grube ogony, co odnosi się w żargonie statystycznym do eliminacji wyników ekstremalnych sytuacji rynkowych), którego twórcą jest Larry Swedroe. Do uzyskania ekspozycji na akcje i obligacje stosowane są po dwa ETF-y, czyli razem cztery.

Rozbudowując portfel można go lepiej dopasować do własnych preferencji. Niestety, im większe rozdrobnienie portfela, tym większe mogą być koszty rebalancingu.

 

AKCJE + OBLIGACJE + NIERUCHOMOŚCI

Talmud

Podobno najstarszy portfel pasywny na świecie. 🙂

Podstawą portfela Talmud jest słynna księga judaizmu. Składa się on z trzech części – oprócz akcji i obligacji są też nieruchomości. Rynek nieruchomości najczęściej reprezentowany jest przez REIT-y (rynek nieruchomości). REIT-y, co prawda, zawierają się już w ETF-ie na globalne akcje, ale ich udział jest niewielki (dolne kilka procent). W Talmudzie są dużo bardziej wyeksponowane.

Aby wybrać ETF-y do tego portfela, pomocne mogą być rankingi:

⚠️ UWAGA! Aby przyjrzeć się portfelowi Talmud bardziej szczegółowo, warto sięgnąć po wpis Talmud – najstarszy portfel świata oparty na 3 filarach.

Część akcyjną można też bardziej rozdrobnić. Przykładowo, Meb Faber w swojej książce Global Asset Allocation część akcyjną Talmudu dzieli na trzy części:

  • 20,3% – Akcje USA (S&P500)
  • 9% – MSCI EAFE
  • 4% – MSCI EM

Core Four 80/20 (Rick Ferri)

Zwiększoną ekspozycję na REIT-y można znaleźć nie tylko w Talmudzie, ale też w portfelu Core Four, autorstwa Rick-a Ferri. Tu jednak ważą one mniej niż w Talmudzie – 8% zamiast 33%. Za to bardziej wyeksponowane są akcje. Ten portfel oprócz wersji 80/20, może występować też w odmianie 60/40, gdzie udział obligacji jest większy (dzięki czemu zmienność powinna być mniejsza).

 

 

Aby wybrać ETF-y do tego portfela, pomocne mogą być rankingi:

AKCJE + OBLIGACJE + SUROWCE

Permanent (Harry Browne)

Permanent Portfolio (Harry Browne), podobnie jak Talmud, również składa się z trzech klas aktywów. Jednak tu do akcji i obligacji, zamiast nieruchomości, dodane jest złoto. Zajmuje ono aż 25% portfela. Część dłużna składa się z bonów skarbowych i 30-letnich obligacji USA. Portfel tworzą więc łącznie cztery pozycje o równych udziałach (po 25%).

Aby wybrać ETF-y do tego portfela, pomocne mogą być rankingi:

Golden Butterfly

Golden Butterfly to portfel podobny do Permanent Portfolio (Harry Browne). Złoto również zajmuje dużą część portfela (20%). Różnica jest taka, że zamiast czterech składników jest ich pięć. Część akcyjna jest tu bardziej specyficzna, bo składa się z akcji S&P 500 oraz amerykańskich spółek value. Część obligacyjna jest tu też bardziej ryzykowna – zamiast bonów skarbowych są 10-letnie obligacje USA.

 

 

Aby wybrać ETF-y do tego portfela, pomocne mogą być rankingi:

All-Weather (Ray Dalio)

Portfel All-Weather opracowany przez Raya Dalio jest jeszcze bardziej rozbudowany, choć koncepcyjnie zbliżony do Permanent (Harry Browne) i Golden Butterfly. Ten portfel nie osiąga niebotycznych stóp zwrotu, natomiast słynie z tego, że osiąga je przy niskiej zmienności.

Udziały w portfelu zostały dobrane nieprzypadkowo. Wybór oparty jest o tzw. parytet ryzyka. Idea jest taka, aby udział aktywów był ważony ich poziomem ryzyka. Aktywa ryzykowne (zmienne) zajmują odpowiednio mniej miejsca w portfelu, a bezpieczne (mniej zmienne) – odpowiednio więcej.

Część akcyjna składa się z aż czterech elementów. Ale, aby uprościć sobie życie, można wykorzystać jeden ETF na cały świat.

Część obligacyjną też można by “załatwić” jednym ETF-em zamiast dwoma.

Część surowcowa to już nie tylko złoto, ale też, dodatkowo, zdywersyfikowany koszyk surowców. Tu również można zastosować jeden ETF. Dzięki temu cały portfel można by stworzyć za pomocą trzech ETF-ów.

⚠️ UWAGA! Aby przyjrzeć się portfelowi All-weather bardziej szczegółowo, warto sięgnąć po wpis All-Weather – portfel na każdą pogodę (wg Raya Dalio).

Aby wybrać ETF-y do tego portfela, pomocne mogą być rankingi:

AKCJE + OBLIGACJE + NIERUCHOMOŚCI + SUROWCE

Global Asset Allocation (Meb Faber)

Global Asset Allocation, którego twórcą jest Meb Faber, to najbardziej rozbudowany portfel ze wszystkich tu opisanych. Składa się z czterech części: akcyjnej, obligacyjnej, nieruchomościowej i surowcowej.

Część akcyjna składa się z trzech elementów (S&P500, EAFE, EM), ale chcąc uprościć sobie życie, można wykorzystać jeden ETF na cały świat.

Część obligacyjna też składa się z aż trzech elementów. Tu również, dążąc do minimalizmu, można by zastosować np. jeden ETF na obligacje globalne.

Podobnie z surowcami – zamiast dwóch składników, można ograniczyć się do jednego. Cały portfel można by zbudować za pomocą czterech ETF-ów.

Aby wybrać ETF-y do tego portfela, pomocne mogą być rankingi:

Podsumowanie i wyniki

Wyniki portfeli są dość zróżnicowane, co wynika z ich różnej budowy. W okresie 1972-2023 najbardziej zyskowny okazał się portfel S&P500 (średnia nominalna roczna stopa zwrotu 10,47%). Najmniej ryzykowne były portfele Permanent Portfolio Harry Browne (maksymalne obsunięcie kapitału 17,41%) oraz Eliminated Fat Tails (odchylenie standardowe rocznych stóp zwrotu  7,05%).

Można zauważyć, że sprawdza się ogólna zasada: im niższe ryzyko, tym niższy zysk. Przy czym zachęcające jest to, że aby uzyskać dużo niższe ryzyko, często wystarczyło obniżyć stopy zwrotu w stosunkowo niewielkim stopniu. Są to oczywiście tylko wyniki historyczne – nie stanowią gwarancji na przyszłość. Należy je traktować jedynie jako inspirację do dalszych rozważań.

⚠️ UWAGA! Mając określony portfel, pozostaje wybrać ETF-y. Aby wybrać najbardziej odpowiednie, warto sięgnąć po Rankingi ETF.

Artur Wiśniewski
Stockbroker.pl